აამჟიეველიასამჟავებელია, ასაფუებელია; ამჟავდება.
ააფეთქეველიასაფეთქებელია; აფეთქდება
ათეთრევს(ათეთრებს) (თორნეს) ახურებს (იხ თორნეჲ გათეთრევაჲ).
ათელრამდენიმე (10-11) ხელეური, ძნა.
აკრნ(< აკრვენ < აკვრენ) აკრავენ; ჰკიდებენ, მიართმევენ: აკრნ საჩუქარს მიართმევენ საჩუქარს (იხ. კვრაჲ).
ალაჲსარეველა (ბალახი): ალაჲ ქნაჲ გამარგვლა, სარეველა ბალახის ამოცლა.
ალატიგრძელი სწორი ჯოხი, ჭოკი; დიდი ჯოხი, დიდი სახრე.
ალი ზრკსარეველა ბალახის ძირკვი.
ამამამან, თვითონ ამან, აი ამან.
ამაშინსუკან (< აი მაშინის უკან) აი მაშინდლიდან, იმ დროიდან, ამის შემდეგ.
ამდღევაჲამღვრევა: ვამდღევთ.
ამჟურაამგვარი, ამნაირი (შდრ. -ჟურა).
ანალუღსარძლოს აღზრდის საზღაურად საქმროს ოჯახისათვის გამორთმეული ფული.
ანიავესანიავებს: ვანიევთ.
აჲა) ეს; ამ: გადაჲხორწნენ ნეფეც და აჲგადევიც; აჲ ქოსასთან; ბ) აი: აჲ მერცხალიც მოსულა; გ) შორისდებ. მიმართვისას: ა, აბა, აუ: აჲ თლქ! − აბა, მელა!
აჲგრეაი აგრე, აი ასე, ამნაირად; აჲგრეც − აი აგრეც.
აჲგრიავაი აგრეო, აი ასეო, ამნაირადო, ასე და ასეო; ამნაირად, ამგვარად.
აჲიერთგვარი ნაწილაკი, შეესატყვისება: არა, ხომ, აკი: ჭმას უკან აჲი − ჭამის შემდეგ არა.
აჲმაგრაი მაგრე, აი ეგრე, მაგნაირად.
აჲმასაი იმას: აჲმასაც ვიყიდი.
აჲმაშინსუკან(< აჲ მაშინის უკან) ამ დროიდან, ამის შემდეგ.
აჟდნს, აჟდნავსსვამს, „აჯენს“: აჟდნენ.
ასრიალევსშემოატარებს, ასეირნებს.
ასტამ (მრ. ასტმევ) ასტამი, რკინის პატარა ნიჩაბი თორნიდან პურის მოსახდელად.
ატანაჲაღება, ხელში დაჭერა: აჰტანს იღებს.
აფტუა, აფტუფა, ჰაფთუფაპატარა ორპირიანი თუნგი სპილენძისა.
აქაქვს (იხ. აქ): აქო − აქვსო; გაქო − გაქვსო.
აქ, აქ(ჰქონდა) იხმარება როგორც სულიერ, ისე უსულო სახელთან: ჰყავს (ჰყავდა): აქვს (ჰქონდა: მენაჴ აქ; კამმეჩ აქ.
აღ მალაჲ(„თეთრი ქაფჩა“) გადატ. ნახნავში ფარცხვის დროს წყალია მიშვებული, ამ დროს ნიადაგი თეთრ ქაფს იკეთებს, ფარცხის გადავლით მიწა სწორდება და ილესება. ამ პროცესს ჰქვია „აღ მალაჲ“.
აღაჲანამსმელი; გადატ. განსაკუთრებით პატივსაცემი, საპატიო.
აშიღაშუღი, მომღერალი და დამკვრელი.
აჩუღსახლის წინა ადგილი, პატარა მოედანი სახლის წინ ეზოში.
ახირ, ახირიბოლოს, დასასრულ.
ახლეახლოხან; ახლოს: დილას ახლე; საღამოსთან ახლე.
აჰაზირებსახაზირებს, ამზადებს.
აჰტანს(ჴელში) იღებს (ხელში) (იხ. ატანაჲ).
ბაკანბაკანი, ხის დიდი ჯამი (იხმარება საწყაოდ, მაგ. ოთხი ბაკანი ერთი ფუთია).
ბალიმარცოლსაალერსო: ბლის მარცვლის შესადარებელი, ლამაზი.
ბარაბარბარიბარ, თანასწორად.
ბაშთავი, მეთაური, უფროსი.
ბაშმაყ(მრ. ბაშმაყევ) (რუს. მრ. башмаки) უყელო ფეხსაცმელი.
ბახთიანი, ბახტიანიბედნიერი.
ბახტიანი, ბახთიანიბედნიერი.
ბეზარმობეზრებული, თავმოძულებული: ბეზარ მაჲყონს − თავს მოაბეზრებს; ბეზარ ვართ − თავმობეზრებული ვართ.
ბელა1. უბედურად, გაჭირვებულად; 2. ძალიან, მეტისმეტად, ასე, ამდენად.
ბითავ, ბითოვმთელი, მთლიანი: ბითავა (ვითარებ. ბრ.) მთლად, სულ ერთიანად.
ბიჭოა) წოდებ. ბიჭო; ბ) გაკვირვების შორისდებ. ბიჭოს!
ბუთაღ(მრ. ბუთღევ) ტოტი, შტო, რტო.
ბვრბევრი: ბვრს − ბევრს.
ბწ(მრ. ბწბი) ბეწვი, თმა.
ბთმყველაფერი მთელი, ყველა; მთლად.
ბთმჟურაყველანაირი, ყოველგვარი.
გაათიბელგასათიბავი; გაათიბელ დროზე − გათიბვის დროს.
გაათხოვებელგასათხოვებელი, გასათხოვარი.
გაარბენელგასარბენი; გაარბენელი − გაიქცევა.
გააწევნელამისასვლელად, მისაღწევად.
გააჰწორასგაასწოროს; გაასწორებს.
გადაბღერტვაჲგადაბერტყვა, გადაწმენდა: გადაჰბღერტავ.
გადაჲ(ნათ. გადის) ბიჭი, ვაჟიშვილი: ლამაზ გადაჲს − კარგი ბიჭია.
გადაწყტაჲგადაწყვეტა; მოწყვეტა, მოცლა: გადაჰწყტდნენ.
გადახორწნაჲგადახვეწა, გადაკარგვა, გაქცევა; გადასვლა. გადაჲხორწნება − გადაიკარგება, გადაიხვეწება: გადაჲხორწა.
გათეთრევაჲიხ. თორნეჲ გათეთრევაჲ.
გათრევაჲერ გუთანს გაათრევს. გადატ. ერთ გუთანს გაატარებს, დახნავს; გუთნის შებმა შეუძლია, ერთ გუთნეულს შეაბამს, გამოიყვანს.
გალალაჲგალალვა, გარეკვა, წაყვანა: გაჰლნ გალალავენ, წაიყვანენ.
გამათელგაკვირვებული, განცვიფრებული; გაოგნებული, გამოშტერებული.
გამგიზგავნუა: მინ გამგიზგავნუა − ვინ გამოგიგზავნო?
გამიზგავნო, გამმიზგავნოგამომიგზავნო: გამმიზგავნ − გამომიგზავნე.
გამნასულგამოსული (იხ. -ვი).
გამოტანელსარძლოს თანმხლები ვაჟი.
გამოჰყონსგამოჰყავს: გამოჰყონენ.
გამჭირმე არ გამჭირ (გამჭირევი) − მე რა მენაღვლება (იხ. გასჭირს).
განაგევგამგები, შემტყობი, მცნობი.
გაჲსრანგაისვრიან (თოფს).
გარეთიანგარეთა მხარეს, გარედან.
გასჭირსენაღვლება, ედარდება, შესტკივა გამჭირ.
გატარევაჲგატარდეს − გავიდეს.
გაფუჩევაჲგაფუჭება − გაჰფუჩევი.
გაყლფაჲგაპუტვა, ბუმბულის გაცლა.
გაწევნაჲმიღწევა, მიახლოება, მისვლა.
გაწყდომაჲშეწყვეტა; გაჩერება: ნაღარა რომ გაწყდება (შეწყდება).
გაწყრომაჲდამდურება: ზოგი გამიწყრა.
გაწყტაჲშეწყვეტა; გაჩერება: ნაღარას გაჰწყტენ.
გახწევათავდახწევა, გადარჩენა: გევეხწივეთ − გადავურჩით; გევეხწივეთ − გადავურჩები.
გაჴდაგატყავება: ჴბოსაც ლამაზა გაჴდიან.
გაჴდომაწააღებელ გაჴდებიან − წასაღებად მზად იქნებიან.
გაჴეჩაჲგატეხა, გახლეჩა: ზირი გოჴეჩა ძირი გაუტეხა.
გაჴეჩინებაჲგატეხინება, გახლეჩინება: პურს გააჴეჩინებს − პურს გაატეხინებს.
გაჰლნგალალავენ, წაიყვანენ (იხ. გალალაჲ).
გაჰფუჩევიგაჰფუჭებია (იხ. გაფუჩევაჲ).
გაჰყონსგაჰყავს: გაჰყონენ.
გაჰწევსცხენს გაჰწევს − ცხენს გაუძღვება.
გაჰწყტსშეწყვეტს: ნაღარას გაჰწყტენ (იხ. გაწყტაჲ).
გევაჲწყალ ვუგევთ − წყალს ვუშვებთ კვლებში მოსარწყავად.
გეხელევო, გხლგახველიო.
გზაჲ დგასცოტა გზაჲ დგას − მცირე მანძილია, პატარა გზაა.
გზაში ჩაგდებაგასტუმრება, გაცილება.
გინდაყა?(< გინდა-ყეა?) გინდათ?
გმააღზნელგამოსაღვიძებელი; გმააღზნელი − გამოსაღვიძებელია; გამოიღვიძებს.
გო-პრევერბი გა-, რომლის -ა- დამსგავსებულია მომდევნო -ო-ს, -ვ-ს ან --ს: გოჲხარევ − გავიხარებ.
გოდმო-რთული პრევერბი გადმო-, სადაც გად- პრევერბის -ა- დამსგავსებულია მო-ს -ო- ელემენტს: გოდმოვ − გადმოვა.
გომო-რთული პრევერბი გამო-, რომლის გა- პრევერბის -ა- დამსგავსებულია მომდევნო მო-ს -ო- ხმოვანს: გომოდის − გამოდის, გომოდოდა − გამოვიდოდა.
გომოტანელ(< გამოტანებული) პატარძლისათვის გამოტანებული, პატარძლის მაყარი: მონასულ-გომოტანელევთან მოსულ-გამოტანებულებთან მოსულ მაყართან.
გომოჰქნიგამოქნი, დაამუშავებ, გამოიყვან.
გრთ, გრც(< გვერდს) გვერდით, გვერდზე, ახლოს: გრც უდგევ − გვერდით უდგება; გრც ნაცნოვევ − ახლო ნაცნობები; წოდა გრც − ახლოს წავიდა.
გხლო, გეხელევოგახველიო.
გლგაზაბრეშუმის ხელსახოცი ან ცხვირსახოცი (შდრ. კატარ).
გლიაღლოღსახეებიანი (ვარდებიანი) ჩითის წითელი თავსაფარი (ქალისა).
დაადვნიანდასევიან, დახვევიან.
დაათესელდასათესი, დასათესელი: დაათესელ წელს − დათესვის წელს.
დააკარგელდასაკარგავი; დააკარგელი − დაიკარგება.
დააკლლდასაკლავი: დააკლლა − დასაკლავად.
დააკრლდასაკრავი; დააკრლი დაჰკრავს (წიხლს).
დაარჩომელდასარჩენი; დაარჩომელი − დარჩება.
დააფორეველდასაფორებელი, დასაობებელი: დააფორეველი − დაფორდება.
დააშენია(< დასაშენია) დაუშენს, სცემს.
დააჴდელდასახდელი; დააჴდელი − დასახდელია; დაიხდება, დაძვრება.
დაგავორ(რუს. договор) ხელშეკრულება.
დაგულაჲდაკეტვა, დახურვა: დაჰგულიდნენ; დაჰგულის.
დად(მრ. დადევ) მდადე, პატარძლის მაყარი ქალი.
დაზახნუაშიდაძახებისას, დაძახების დროს.
დალაჴ[ვ]აჲფეხით გადავლა, გათელვა: დოლაჴიაყ − გაუთელავთ.
დანაკარ, დანაკრავდამკვრელი, შემსრულებელი (საკრავ ინსტრუმენტზე).
დანასახლებდასახლებული, დაქორწინებული, დაოჯახებული.
დაჲტარებსშემოივლის (იხ. დატარებაჲ).
დატარებაჲშემოვლა, შემოტარება: დაჲტარებს − შემოივლის.
დატრაყუნევაჲდაბრახუნება, დაკაკუნება: დატრაყუნევი − დაუბრახუნებია; დაატრაყუნა.
დაფორევაჲდაფორება, დაობება.
დაფრეწულდაფხრეწილი, დაფრეწილი, ძალზე დახეული.
დაყრაჲდატოვება: დაყარ − დატოვე; დავყრო − დავყარო.
დაჭრევლებადაჭრელება, მოხატვა, ნიშნების გაკეთება: დააჭრევლებენ.
დახწევ[ნ]აჲგათავება, დამთავრება, დასრულება; დაახწევ − გაათავებ; დაახწივეს − გაათავეს; დეეხწივა ქორწილ − გათავდა ქორწილი.
დაჴდაჲთორნეში ჩაკრული პურის მოხსნა, მოცილება, თორნიდან პურის ამოყრა.
დაჰაზირებაჲდახაზირება, დამზადება: დააჰაზირეთ.
დეკაც(მრ. დეკაცევ) დედაკაცი; ცოლი.
დიასენთითქოს; განა, ვითომ.
დიაღ, დიახდიდად, ძალიან, მეტად; დიახ − ნამდვილად, დიახაც, კი.
დიდდიდი; უფროსი: დიდ ბიჭ უფროსი ვაჟიშვილი; დიდ ზმაჲ − უფროსი ძმა; დიდ ქალ − უფროსი ქალიშვილი.
დიდ ასტამასტამი (იხ.), რომელსაც ერთი ბოლო ბრტყელი აქვს და მეორე − მოკაკული.
დიდ-წრლ(< დიდ-წვრილი) დიდ-პატარა, დიდი და პატარა.
დილლი ფლავდილის ფლავი, ქორწილის მეორე დღეს პატარძლის მშობლების ოჯახში დამზადებული ფლავი საგანგებოდ პატარძლისათვის; გადატ. იტყვიან მეორე დილას მოსულ ქალებზედაც, რომლებსაც ფლავი მოაქვთ პატარძლის მამის ოჯახიდან.
დო-ზმნისწინი და-, რომლის -ა- ელემენტი დამსგავსებულია მომდევნო ო-ს ან -ს: დოგორცხნი − შეგვარცხვინე; დოზახევდნენ − დაუძახებდნენ.
დოვაჟდნავავდავსვამო, „დავაჯდენო“.
დომფალუკუტოდ გამოხარშული პარკი (აბრეშუმისა).
დოსტაშნაჲძმაკაცი, ახლო მეგობარი.
დუქან ფარჩაჲერ დუქან ფარჩაჲ − ბევრი ფარჩა, დუქანში რომ არის, იმდენი ფარჩა.
დრთჰარრამაოთხი მხრიდან, ირგვლივ.
დდრანდიდრონი, დიდ-დიდი, დიდი.
ეშეკვეცილი ნაცვალსახ. ეს, ეგ; ამ: ე კაც.
ებნება, ებნებ[ის], ებნევ[ის]ეუბნება, ეტყვის: მებნები − მეტყვი; გებნებ − გეუბნები; რას მებნებ − რას მეუბნები; ებნევ ეუბნება.
ეეაი ეს, აი ეგ: ეე კაც აი ეს კაცი.
ეემ, მაი ამ, აი მაგ: ეემ ქალმა: მ კაცს.
ევაშ-ევაშ, ჲავაშ-ჲავაშნელ-ნელა.
ევი ავადან„სახლიდან მოუტანია“; გადატ. სულ ესაა ნაბოძები, მორთმეული.
ემაგრ, ემაგრე(< ე მაგრე) აი მაგრე, აი ასე, ამგვარად.
ემამამან; ემამაც − ამანაც.
ემგეემაგისთანა, ესეთი, ამნაირი.
ემგზავსევ, ემგზავსევემსგავსება, ემგვანება.
ემი(< ნათ. ემის) ამის: ემი დროჲ − ამის დრო.
ენგაჲ, ჰენგაჲმდადე, პატარძლის მომყოლი მაყარი ქალი.
ეჲაი ეს, აი ეგ; აი ამ, ამ.
ეჲგრეე ეგრე, აი ეგრე, აი ასე.
ერერთი (მსაზღვრელად გამოყენებისას იმავე ბრუნვაში იგულისხმება, რომელშიც საზღვრული დგას): ერ დროზე − ერთხანს, ერთ დროს, ერთხელ; ერ კრიჲ წინ − ერთი კვირის წინ.
ერ საცერერთი საცერი ანუ ოთხი ჯამი ფქვილი.
ერ ცომი ფქლერთი მოზელა ცომის ფქვილი, სამი საცერი ანუ თორმეტი ჯამი ფქვილი.
ერაგეერთი აგრე, ამნაირად; ისე.
ერთ-ერთათითო-თითო, სათითაო.
ერჟეერთჯერ; მხოლოდ, მარტო.
ერჟურაერთჯურა; ერთგვარი, ერთნაირი.
ეტარებისდადის: ახლოს ყომებისა ეტარებიან − ახლო ნათესავებისას მიდიან.
ექცევ[ის]უყოფს, უზამს: ნოხოთ, შენ რას გექცევით ვნახოთ, რას გიზამთ.
ეყოიყო: ეეს ეყოა? − აი ეს იყო?
ეყრივ[ის] − ეყრევიან − ზედ ესევიან, ეხვევიან.
ეშურევისეშურება, ესწრაფვის, ჩქარობს.
ვ1სხვათა სიტყვის გაუმარცვლოებული -ო ნაწილაკი, რომლის წინ გამოვლინდება სიტყვაში ემფატიკური ან ნართაული -ა ხმოვანი: რას შჭამენავ − რას ჭამენო (იხ. -ავ).
ვარცლ(მიც. ვარც), ვარცხლ − ვარცლი, ცომის საზელი გობი: ვარცში − ვარცლში.
ვედრა (რუს. ведро) ვედრო.
ვეზირ-ვექილდიდი სახელმწიფო თანამდებობის პირი (მინისტრი და სხვ.).
ზინგილოურში ძ თანხმოვანი არ იხმარება, მას ყველგან ენაცვლება ზ: ზაღლ, მანზილ, გზელ, ზმაჲ და სხვ.
ზახლობაჲმძახლობა, მოყვრობა; ზახლობან − მძახლობად.
ზედაჲ, ზედაჲთიზევიდან, ზევით: კრი (კარის) ზედაჲ გადავდა − კარის ზევიდან გადავიდა.
ზეჲთიანზევით, ზევითა მხარე.
ზეჲთყენზევითკენ, ზევით, მაღლა.
ზივენა(რუს. звено) რგოლი.
ზირი პურთორნის ძირზე (ქვედა ნაწილზე) ჩაკრული და გამომცხვარი პური.
ზლივჰალიძლივძლივობით (შედგენილია: ზლივ < ძლივ-ს და ჰალი მდგომარეობა).
ზრახვაჲხმის გაცემა, ხმის ამოღება, დალაპარაკება; თქმა: იზრახა − თქვა.
ზულუმგაჭირვება, სიძნელე; ჩაგვრა.
ზღნ(მრ. ზღნვ) ძღვენი, საჩუქარი.
ზლძველი; ზლათ − ძველად.
თააქისანამ, ვიდრე; მანამდე.
თავთავი; მთლიანად; თვითონ.
თავაყა, თავაჰყახვეწნა, თხოვნა: თავაყა გექცევ − გეხვეწები.
თავნოვაჲ(ზმნა თავნოვს) შეძლება, მოხერხება: ქურდობასაც თავნოვს.
თავში ჩავარდნაჲმოფიქრება, მიხვედრა.
თამამმთლიანად, სულ ერთიანად.
თამაშაგართობა, სანახაობა.
თამაშოვს, თმაშოვს(< თამაშობს) ცეკვავს.
თარაფმხარე, კედარი. კაცი თარაფით კაცის მხრიდან კაცის მომყოლი, მისიანი.
თაფთანთაფლთან; თაფს − თაფლს.
თახთა-თახთანაკვეთ-ნაკვეთად, უჯრა-უჯრა.
თეთრა[თ] დაბერებაჲდალოცვა: დაბერება, დიდხანს სიცოცხლე.
თირი(მრ. თირევ) ბრინჯის ნათეს კვლებს შუა დატოვებული ამობურცული მიწა. მისი დანიშნულებაა ერთი კვალიდან მეორეში არ გადაუშვას წყალი და არ არიოს კვლები: თირევ ვწევთ თირებს ვამაღლებთ.
თიქსწორი, შვეული; თიქა − სწორად, შვეულად.
თმაშოვს, თამაშოვსცეკვავს.
თორნეჲ გათეთრევაჲ(თორნის გათეთრება) თორნის გახურება.
თუარდემ, თუარემთუ არა, და თუ არა, თორემ.
თუთანთვითონ; თუთანაც − თვითონაც; თანაც, ამასთან ერთად.
თხილიანთხილიანი, თხილნარი.
თჲთვე; თს, თს უკან თვის შემდეგ.
იმაშინსუკან(< იმ მაშინის უკან) იმ დროიდან, მას შემდეგ, მერმე, შემდეგ.
იმაჭაკლებსიმაჭანკლებს, შუამავლობას გასწევს.
იმთავი(< იმთავით) დასაწყისშივე, მაშინვე.
ინსან(ნათ. ინსნის) კაცი, ადამიანი.
იჲშეკვეცილი ნაცვალსახ. ის, იგი: იჲ შენ ბიზაჲ.
ისერ (< ის ერთი) სხვა, დანარჩენი.
ისნები(< ისი-ნ-ებ-ი) მრ. ისინი.
ისტალავაჲ (რუს. столовая) სასადილო.
ისტაქან(რუს. стакан) ჭიქა.
იშიპრებს, იშიპრევსიცეკვებს.
იშიღსინათლე: იშიღთან, იშიხთან სინათლესთან.
იშპიშკაჲ(რუს. спичка) ასანთი.
იჭრტევისიჭვრიტება, იცქირება, იყურება.
იჭრტვავიჭვრიტებაო, იცქირებაო.
იჰჩიმუშა, ქირაზე მომუშავე.
კალხოზ(რუს. колхоз) კოლმეურნეობა.
კაჲ ქნაჲგამოჯანმრთელება, მორჩენა: კაჲ ქნილ − გამოჯანმრთელებულა.
კაჲგორაკარგა, კარგად, რიგიანად, გვარიანად.
კარევი პირიკარების თავი სახურავთან.
კატარტილოს ან აბრეშუმის დიდი ხელსახოცი ან ცხვირსახოცი (ხმარობენ თავზე წასაკრავადაც).
კაცა) კაცი, მამაკაცი; ბ) ქმარი.
კედემერმე შემდეგ; კედე, კედემ − კიდევ, კვლავ.
კეთტების, კეთტევ[ის], კეჰტება, კუჰტევისკეთდება, ხდება, დგება, წარმოიქმნება,წარმოდგება: რაბე ა რ კეთტევისა რაზიჲ − რად არ ხდება თანხმობა, რისთვის არ თანხმდება? ხუთ ინსან კეთტევის ხუთი კაცი დგება; საღმოჲ კეჰტევ − საღამო დგება საღამოვდება.
კეპნისკეპავს, ძალიან წვრილად ჭრის.
კეჰტევ, კეჰტევისიხ. კეთტების.
კვრაჲპატარძლისთვის საჩუქრის კისერზე ჩამოკიდება, საჩუქრის მირთმევა: აკრავს, აკრნ საჩუქარს.
კინაჲრკინა: ჰაჩიჩი კინაჲ სახნისი.
კირკიტხელმოჭერილი, ძუნწი.
კმანზაჲკაზმვა, მორთვა: კმანზიდა − კაზმავდა, რთავდა.
კოლამაგიერ, ნაცვლად; მაგიერი, ნაცვალი
კოლავსკვალავს, კვლებს ავლებს. არხები გაჰყავთ − ვკოლავთ.
კოპ(მრ. კოპევ) ბრინჯის დასათესად გამზადებული ფართობის დანაყოფი ნაკვეთი, უჯრა.
კოპვა(კოპავს) ბრინჯის სათესი ფართობის დაყოფა კოპებად (უჯრა-უჯრად) დათესვის წინ, რომ წყალი ერთნაირად განაწილდეს ყველა ნაკვეთში და ბრინჯი კარგად მოირწყას: მერე ვკოპავთ [ვჭრით თახთა-თახთა].
კორთეჲჯამ-ჭურჭლის თარო; ადგილი, სადაც ეს თაროა.
კოჭოპკოჭობი, პატარა ქოთანი.
კუნტაჲკუტი, თორნეში ჩაცვენილი და ნაღვერდალზე გამომცხვარი პური.
კუჭულაჲმოზრდილი საღვინე დოქი.
კრაჲ, კრიაჲ, კრაჲკვირა.
კრს თავზეკვირის თავზე.
ლაგანთითბრის პატარა ტაშტი.
ლამაზკარგი; ლამაზა − კარგად.
ლანგარლანგარი, ლანკანი, დიდი ბრტყელი თეფში სპილენძისა.
ლურჟლურჯი; მწვანე; ჯეჯილი.
მა-იგივე პრევერბია, რაც მო-: მაადიდევ − შეადედებ; მააყრი − მოაყრი.
მააკითხ[ე]ლამოსაკითხად, მოსაკითხავად.
მააკლვარშენ თავ მააკლვარ მოგკლავ.
მააკლლნიავშენ თავ მააკლლნიავ მოგკლავენო.
მაარჩინადაამთავრა, გაათავა, შეასრულა.
მააქონს(მრ. მააქნ) მოაქვს; მოიტანს: მააქონდნენ − მოჰქონდათ, მოიტანდნენ.
მააქყ, მაახყ, მააჰყო(< მააქვს-ყე) მოაქვთ.
მააღებევარ, მააღებელვარმოვიტან.
მააღებელმოსატანი; რას მააღებელია? რას მოიტანს? მააღებ[ე]ლ ა− მოსატანად.
მააშტომოსახდენი, შესაფერისი, მიზანშეწონილი.
მააცემევარ, მააცემუვარმოგცემ.
მააცემელმოსაცემი; ჩემბე ქალ მინ მააცემელია? ამ მე ქალს ვინ მომცემს?
მაახყ, მააჰყიხ. მააქყ.
მაგარიშიმაყარიჩი; სამაყარიჩო.
მაგიბე, მაგიბეჲმაგისთვის.
მადიდევაჲდაყენება, შედედება: მაადიდევ ხაშს − დააყენებ ხაშს (საფუარს).
მავხილევიწვალე (შდრ. ჩაახილებს).
მალივიმალვით, ფარულად, ჩუმად.
მანადვმონადები, მოკიდებული.
მანაზევმოძოვება: მანაზევ დროზე − მოძოვების დროს.
მანაყონ, მონაყონმომყვანი; მოყვანილი.
მაჲღებს, მაჲღამოიტანს: მაჲღებ − მოიტან; მაჲღი − მოიტანე.
მაჲცემსმოსცემს: რახან მაჲცემ ქალს? − როდის იძლევი ქალიშვილს? გამოიღებს, მოგვცემს.
მარაქაქალთა და მამაკაცთა ლხინი: ადამიანთა კრებული ლხინში; მარაქაჲთი − კრებულიდან.
მარგლაჲსარეველა ბალახის გაცლა, გლეჯა: ჩალთუქს ორდეფა ვმარგლავთ.
მასკან(< მას უკან) მას შემდეგ, მერმე, შემდეგ.
მაღებაჲმოტანა: მაჲღებ − მოიტან.
მაცემაჲმაჲცემ − გაიღებ, იძლევი, გასცემ.
მაჭაკალმაჭანკალი, მაშვალი.
მახილვაჲწვალება, ტანჯვა, მძიმე შრომა: მავხილე − ვიწვალე, ვიჯახირე, ჯაფა დამადგა.
მაჰტევ[ის]უკვირს, განცვიფრებაში მოდის (მიღებულია აზერბაიჯანული მათ „გაკვირვება“ სიტყვისაგან: მათ-დ-ებ-ის; შდრ. გამათელ).
მეეკიდევდაიწყებ (იხ. მოკიდევაჲ).
მევღან, მემღან(მოქმ. მემღანი, მევღნი) მერმე, შემდეგ.
მემზანაგეჲქორწილის წინა ღამეს სასიძოს სახლში ქალის ოჯახიდან მისული კაცი, მახარობელი.
მემღან, მევღან(მოქმ. მემღანი, მევღნი) მერმე, შემდეგ.
მენაღრეჲმენაღარე, ვინც ნაღარას უკრავს, სცემს.
მეშუკ (რუს. мешок) ტომარა.
მიაქმიაქვს: მივაქთ − მიგვაქვს.
მიაქომსმიაქვს; მიიტანს; მიაქონდა − მიჰქონდა; მივაქომთ − მივიტანთ.
მიაქყ, მიახყ, მიაჰყ(< მიაქვს-ყე) მიაქვთ.
მიაცემევარა?(< მისაცემი ვარა?) მივცემ?
მივყონთმიგვყავს; წავიყვანთ.
მიიხორწებამიიპარება, (გადა)იკარგება: მიიხორწებიან.
მინამა) ვინმე, რომელიმე: მინამს ჰეჩრამ არ უზრახნი − ვინმეს არაფერი არ უთქვამს; ბ) სანამ, ვიდრე.
მინმევინმე; მინმეც − ვინმეც.
მიჲდი, მიიდიარ მიჲდი არ მიდიხარ.
მიჰყონავს, მიჰყონსმიჰყავს: მიჰყონენ, მიხყონენ − მიჰყავთ.
მიჰყუდესმიაყუდეს, მიადგეს.
მიდმე მიდ − მე მივდივარ.
მო[ნ]ქცევაჲ(მაა[ნ]ქცევს) მოქცევა, გადმოღვრა, დაქცევა.
მოგრილევაჲგაგრილება, განელება.
მოკიდევაჲდაწყება: კედე მეეკიდევ საცერში ფქლ ჩაყრაჲ.
მოკმანზულმოკაზმული: მოკმანზულიყო − მოკაზმულიყო.
მომასლაათებაჲმოლაპარაკება, მოსაუბრება: მოვმასლაათებ − მოვილაპარაკებ.
მონაყონ, მანაყონმომყვანი.
მორჩენაჲ(მაარჩენს) გათავება, დამთავრება.
მოსუვარ, მოსულვარმოვსულვარ.
მოსხნოარ მოსხნო − არ მოხსნა.
მოქცევაჲდაღვრა: ღნჲც მოქცივა ზალმა მიწაზე.
მოღებაჲ, მოღენაჲმოტანა: მოღებენ − მოუტანენ; მოგიღი − მოგიტანე: მოღი − მოუტანია.
მოყოლაჲდაწყება: თუ ფუილ მოჰყოლევი თუ ფუილი დაუწყია.
მოცოცხ[ვ]აჲსულ ერთიანად აღგვა, მოსპობა.
მოჰყოლევიდაიწყო (იხ. მოყოლაჲ).
მოჰყონავს, მოჰწყონსმოჰყავს.
მოქცივადაღვარა (იხ. მოქცევაჲ).
მუბარაქადოვლათიანი, ბედნიერი, დალოცვილი.
მუქაფათიჯილდო, გასამრჯელო.
მუყამ, მუვანმუსიკა მუსიკალური მოტივი.
მვდმე მვდ − მე მივდივარ: მვდით, მივდით − მივდივართ.
ნავსაწნახლისებური ხის ჭურჭელი, დიდი გეჯა; ყურძნის საწურავი ნავი.
ნავღულოვსნაღვლობს, დარდობს.
ნაზუქნაზუქი რძესა და ერბოში მოზელილი და კვერცხწასმული ნამცხვარი.
ნაფხნვმრ. ნაფხვენები, ნამცეცები.
ნაქნარა) მყოფი: თეთრ ტამსომოზში ნაქნარ; ბ) ქმნილი, მომხდარი: ნაქნარ რამე არ იყო მსგავსი რამ არ ქნილა, არ მომხდარა.
ნაღრა-ზურნანაღარა და ზურნა.
ნაღრა-ყავალნაღარა და სალამური
ნაღრდლევნაღვერდლები, ნაკვერცხლები.
ნაყივნაყივლი, დაყივლებული.
ნეფესთანითნეფესთან მყოფთაგან (იხ. -თანისთ.).
ნოხოვნახო; ვნახავ: ნოხოთ.
ნქროვანნოქრად, სანოქროდ.
ჲავაშ-ჲავაშ, ენაშ-ევაშნელ-ნელა.
ჲანჩიჲ(მრ. ჲანჩჲევ) თანმხლები, გვერდში მყოფი.
ჲედაკავშ. ან, ანდა, ან კიდევ.
ჲენგაჲ, ჰენგაჲმდადე, პატარძლის მომყოლი მაყარი ქალი.
ჲორღაჲგადატ. იტყვიან მსუქან და ჯიშიან ქათამზე.
ომო-რთული პრევერბი ამო-, სადაც ა- პრევერბი დამსგავსებულია მო-ს -ო- ხმოვანს: ომოგრევაჲ − ამოგროვება, ომოოგ − ამოგვი.
ომოგრუვაჲამოგვა, ამოწმენდა: ომოოგ − ამოგვი.
ომოჲვო (< ამოჲვო) ამოდიო.
ომოჰშლიანამოშლიან, ამოყრიან.
ოორიორია: დიდ ასტამ ოორი − დიდი ასტამი ორია.
ორდეფაორჯერ, ორგზის (იხ. -დეფა).
ოჰტანთვიღებთ: თესლ ოჰტანთ.
პატრაჲპატარა, მცირე: უმცროსი: პატრა ქალ − უმცროსი ქალიშვილი; პატრა ზმაჲ.
პატრასტანაჲ(სიტყვასიტყვით: პატარისთანა) უმცროსი, მომცრო, პატარა.
პირზე მოჴდუაშიპირზე მოხდის დროს, პირზე მოხდისას.
პირი პურა) გახურებულ თორნეში პირველად ჩაკრული პური; ბ) თორნის პირზე, ზედა ნაწილზე ჩაკრული და გამომცხვარი პური.
პიწწა მორჩასულ ცოტა დააკლდა.
პურ დაკრაჲპურის თორნეში ჩაკვრა და გამოცხობა.
ჟინგილოურში ჯ თანხმოვნის ნაცვლად ჟ იხმარება: გლეჟა − გლეჯა (ზირი ვგლეჟამთ), ჟაფაჲ − ჯაფა, ჟოხ − ჯოხი.
ჟანსაალერსო ჯან („სულიკო“).
ჟაფაჲჯაფა; სიძნელე: ჟაფაჲს ძნელია.
ჟეკვაჲჯეკვა, ცემა, გალახვა: ჟეძავს.
ჟილავდარჯილავდარი, აღვირის დამჭერი, ცხენის წინამძღოლი: ერ კაციც კეჰტება ჟილავდარ − ერთი კაციც ხდება ჯილავდარი.
ჟიჟიმჯეჯიმი, შალის ან აბრეშუმის ზოლიანი ქსოვილი; ამისივე საფენი, გადასაფარებელი; ჟიჟიმ[ი] პირ − ჯეჯიმის ზედაპირი.
ჟოხიგნიჯოხის გარდა, ჯოხის მეტი: ეკლიან ჟოხიგნი მეტ ჰეჩრამ არ ჰქონი.
რაზიჲთანახმა: რაბე არ კეთტევი რაზიჲ? რატომ არ ეთანხმება? რაზიჲ კეთტების (კეთტევის, კეჰტევის) ეთანხმება; რაზიჲ გაჴდნენ − დათანხმდნენ.
რაზიობაჲ, რაზიოვაჲთანხმობა, დათანხმება: რაზიობით − თანხმობით.
რაზიოვსეთანხმება, თანახმაა.
რათაარუმროგორ უნდა: რათაარუმ მიეცა − როგორ უნდა მიეცა (მიღებულია: რათაარ − როგორ და უმ < უნდა).
რამ(მრ. რამევ) რამე, მიც. რამს − რამეს: რამსაც − რამესაც.
რაჲმ(მრ. რაჲმეებ) რაიმე, რამე: რაჲმიბეთ − რამისთვის.
რახანრა ხანს, როდის; რახანაც, სანამ, ვიდრე; როდესაც.
რემენრომელი: რემენიც − რომელიც; რემენსაც − რომელსაც.
რომა) რომ; ბ) ხომ: შენ რომ (|| ხომ) არ გაქო საქმე?
სამუშიებელსამუშაო; მომუშავე.
საჲთისაიდან; საჲთიც − საიდანაც.
საჟეკისაჯეკი, საცემი, გასალახავი: საჟეკია − სცემს, გალახავს.
საქნელგაკეთება, საქმე, საქმიანობა: რაჲ საქნელ ეყო რა ექნა, რა გაეკეთებინა, რა ემოქმედა, რა საქნელი ექნა; სიხარული რაჲ საქნელ, არ იცოდა − სიხარულით რა ექნა, არ იცოდა.
საყურეხარავუყურებო, მწყემსავო.
საჩხრეკელაჲშინდის სამტოტა გრძელი ჯოხი თორნეში ნაღვერდლის დასაგროვებლად.
საცერ ფქლიხ. ერ საცერ ფქლ.
სახურთავზე სახურ − თავსახური, თავსაბური.
სიპტა, სიფთაპირველად, დასაწყისში.
სრუა) სულ, მთლად; ბ) სუყველა, ყველა: სრუმ სუყველამ; სრუს სუყველას.
სუფრაჲმაგიდაზე გადასაფარებელი (ჩითი, მიტკალი...).
სხოფრულსხვაგვარად, სხვაფრივ.
ტაბაკტაბაკი ხის დიდი, სინისებური თეფში, რომლითაც ასუფთავებენ მარცვლეულს.
ტამსმოზ, ტამსმუს, ტამსაცმელ, ტამსომოზ, ტანსმუს, ტანსაცმელტანსაცმელი, ტანისამოსი.
ტამსოზ, ტამსომოზტანისამოსი.
ტანსაცმელ, ტანსმოს, ტანსმუს, ტანსმოზტანსაცმელი, ტანისამოსი.
ტარელკ(რუს. тарелка) თეფში.
ტოლაღწვივებზე (კოჭებზე) და მაჯებზე შემოსახვევი არტახები მკედისაგან ნაქსოვი.
ტუმარა(მრ. ტუმრევ) ტომარა.
ტუმვერაჲტომრებში ჩაყრა მარცვლეულისა: ვტუმრავთ.
ტყელპირიანბრტყელპირიანი, ფართოპირიანი.
უგდევს(< უგდებს) უგებს, უფენს; ყრის.
უგევს (< უგებს) უშვებს: წყალ ვუგევთ − წყალს ვუშვებთ (იხ. გევაჲ).
უდვენ(ცეცხლს) უკიდებენ (ცეცხლს).
უკანშემდეგ, მერე, ბოლოს: დათესას უკან დათესვის შემდეგ.
უკანახანბოლო ხანს, ბოლოს.
ულაყულაყი, მამალი ცხენი; გადატ. ურემში შებმული პირუტყვი, საერთოდ შესაბმელი საქონელი.
უყრისჩამოურიგებს (კერძს, საჭმელს, საჩუქარს); ხალხსაც უყრიდნენ წნ... ხალხსაც ურიგებდნენ წვენს...
უყვისუყვება, უამბობს, მოუთხრობს.
უშავბრალეველიშეუბრალებელი.
უჩუმრაჩუმად, ფარულად, მალულად.
უხტვ[ის]უხვდება, ხვდება: უხტვაყ − უხვდებათ.
ფაჲტონ(რუს. фаэтон) ეტლი.
ფარდაგფარდაგი, სხვადასხვა ქსოვილის საფენი; გადატ. ფარდა.
ფართალისაგებ-სახურავი, ქვეშაგებ-ზესახურავი.
ფაფაჭყელაჲთორნეზე მიკრული და დარჩენილი პურის ქერქი პურის ამოყრის შემდეგ.
ფაჰჩაჲფადიშაჰი, ხელმწიფე.
ფეყსაცმელ, ფეყსმუსფეხსაცმელი ფეხსამოსი.
ფეჩქ(< ფეჩქვეშ) ღუმელის ქვეშ.
ფილთაქუვაჲფილთაქვა, ქვასანაყი.
ფინ, ფინთცუდი, უვარგისი; ფინთა ცუდად.
ფიქირფიქრი; ფიქირ არა არა უშავს.
ფორმაფორმის − გვარის; მსგავსად: ეჲ ფორმი ქალს − აი იმნაირ ქალს; მაგათთუნ ნათქომ ფორმი ამასაც უთხრა.
ფუშმანდამწუხრებული, ნაღვლიანი, დარდიანი.
ქადაჲქადა, ხაჭოიანი ნამცხვარი.
ქალაღაჲიგივე ჰირათ − აბრეშუმის ქსოვილი ქალის თავსაფრად ან პირსაბურავად.
ქეიფში შეჰდისლხინი ეკიდება, ქეიფის ხასიათზე დგება.
ქელლაჲთავი (შაქრისა); თავის ქალა.
ქეჩმიშინდელ(ქეჩმიშ წარსული, ძველი) ძველინდელი.
ქნაგარკვეულ შემთხვევაში სახელს აძლევს ზმნურ მნიშვნელობას: ყულუღი ქნა − იმსახურა.
ქნევსშვრება, აკეთებს, იქმს.
ქნილკაჲ ქნილ (კარგი შექმნილა) გამოჯანმრთელებულა, მორჩენილა.
ქოთუქხის მორი ბრინჯის, ფეტვის გამოსაბერტყად (გასალეწად მუშა საქონელს გამოუბამენ და კალოზე ათრევენ).
ქონ-მამიქონს − მომიტანს; ააქონს − იღებს.
ქშაჲ, ქშაჲთიქვევიდან, ქვეშიდან.
ქანდასახელი ქანდა ერქვა.
ღამელაღამით, ღამეულ, რომ ბნელოდა.
ყადირპატივისცემა; ამაგი, სიკეთე.
ყათხელი, ცალი, კომპლექტი: ხუთ ყათ − ხუთი ხელი (ტანისამოსი...).
ყანჟიღაჲ ბაღმატყლის ძაფებისგან დაწნული თოკი.
ყარა მალაჲ(„შავი ქაფჩა“) გადატ. კვლებში გაშვებული წყლის შერევა გაფხვიერებულ მიწასთან და ატალახება.
ყარაჲ დაკუწაჲხვნის დროს გადმობრუნებული მიწის (ბელტის) დაფშვნა-გაფხვიერება და ისევ კვლებში ჩაყრა.
ყარალოვაჲყარაულობა: არ მიჲდი ყარალოვან − არ მიდიხარ საყარაულოდ? (ყარაულობად?).
ყასტიბეგანგებ, განზრახ, ყასიდად: ყასტიბე კდმის − განზრახ კვდება, თავს იმკვდარუნებს.
ყამ-ყარდაშმახლობელი ნათესავები, მოკეთეები, მოყვრები.
ყამობაჲნათესაობა, მოყვრობა.
ყეჲრიგარდა: ფარჩაჲზგან ყეჲრი − ფარჩის გარდა.
ყივღივი, თესლიდან აღმოცენებული პირველი პაწაწინა ყლორტი: ყივ გამაჲღევს.
ყივდევ[ი]სღივდება, ღივს იღებს, ღივი გამოაქვს.
ყონაღსტუმარი; ნაცნობი, დამეგობრებული.
ყონაღობასტუმრობა: ყონაღობან − ყონაღობად, სტუმრობად, სტუმრად.
ყოფილზმნის ფორმასთან ზოგჯერ თურმე ნაწილაკის მნიშვნელობა აქვს: ვერ იცომს ყოფილ − თურმე ვერ იცვამს; მუშუოვენ ყოფილ − თურმე მუშაობენ.
ყოჩყოჩი, მამალი ცხვარი, ვერძი.
ყუდაჲ (მრ. ყუდაჲბი) რძლისა და სიძის მშობლები ერთმანეთის მიმართ, მძახლები.
ყულუღსამსახური: ყულუღი ქნა − სამსახური შეასრულა, იმსახურა.
ყუჟახმოხვევა: ქალი მამაჲ აჰყონს ყუჟახში − ქალის მამას გულში იხუტებს, ეხვევა.
ყუჟღნაჲხვევნა, ხელის მოხვევა: ყუჟღენ − ხელს ხვევენ.
ყუროვსმწყემსავს, უვლის, ყურს უგდებს.
შა-იგივე პრევერბია, რაც შე-.
შააკმანზელაშესაკაზმავად, მოსართავად.
შააჟდნენშესვამენ, „შეაჯენენ“; შააჟდნეს − შესვეს (ცხენზე...).
შააყრელიშეეყრება; შესაყრელია.
შაახდრევარავშენბე[თ] ყისმათ შაახდრევარავ − შენ ბედს შეგახვედრებო, ბედს გწევო.
შაკმანზაჲშეკაზმვა, მორთვა: შაჲკმანზას − შეიკაზმოს, მოირთოს; შეეკმანზა.
შაკმანზულშეკაზმული, მორთული.
შაკმანზულობაჲშეკაზმულობა, ჩაცმა-მორთვა.
შალაერთი წამოკიდება, ერთი ზურგი (შეშა).
შამააკრნ(თეთრს...) შემოაკრავენ, მიართმევენ (ფულს... იხ. კვრაჲ).
შანაკმანზშემკაზმავი, მომრთველი.
შანაშალშემშლელი (ხელისა): ვგლეჟავთ ჴელ შანაშალ ალას − ვგლეჯთ... ხელის შემშლელ სარეველას.
შახხონჩაზე ან ლანგარზე დადებულ ნაზუქებში ჩარჭობილი ჯოხები (შამფურები), რომელთა ზედა თავები შეერთებულია. ამ შამფურებზე დაკიდებულია (აცმულია) საჩუქრები.
შემკმანზელშემკაზმველი: შემკაზმავი.
შეჭმევნევარ, შიჭმევნვარმჭმეველი ვარ, (შე)გაჭმევ.
შეჰდისქეიფში შეჰდის − ლხინი უნდა, ექეიფება.
შინსახლში: შინაჲთი − შინიდან, სახლიდან.
შიპრობაჲ, შიპროვაჲ, შიფრობაჲ, შიფროვაჲძვ. შუშპარი, შუშპრობა, ცეკვა.
შიფრობაჲ, შიფროვაჲიხ. შიპრობაჲ.
შიჭმევნევარ, შეჭმევნევარმჭმეველი ვარ, (შე)გაჭმევ.
შიჭმელსაჭმელი; შიჭმელა − საჭმელად.
შიჭმელ-დაალეველსაჭმელ-სასმელი.
შო-პრევერბი შე- (შა), რომლის ხმოვანი დამსგავსებულია მომდევნო -ო-ს ან -ს შოდა − შევიდა.
შომო- რთული პრევერბი შემო-, რომლის პირველი შე- (შა-) პრევერბის ხმოვანი დამსგავსებულია მომდევნო -ო-ს შომოდის − შემოდის, შომოდა − შემოვიდა, შომოჰხურენ − შემოახურავენ.
შოსწროვთოლ შოუსწროვ − თვალი შეუსწრია, უნახავს.
შუა ზმაჲ, შუალა ზმასაშუალი, შუათანა ძმა.
შლ შვილი; ვაჟიშვილი, ბიჭი.
ჩააჟდნაჩასვა, „ჩააჯინა“.
ჩაახილებსგადატ. გაჭირვებას, ტანჯვა-წვალებას გამოარონინებს, დიდ ჯაფას დააყენებს, საქმეს გაუჭირვებს; ჩამახილეს გაჭირვება გამარონინეს, დამტანჯეს, მაწამეს: ეჲ ფორმი ჩამახილეს − ამგვარად დამტანჯეს.
ჩალალელ-კალამი ისლი (იყენებენ სახლის სახურავად).
ჩალთუქგაურჩეველი, კილგაუცლელი, ბუდეშემოუცლელი ბრინჯი.
ჩამაღაჲმიღებულია ჩამა- (ჩამო-) ზმნისწინისა და -ღა ნაწილაკის შეერთებით, აქვს თხოვნითი ბრძანების მნიშვნელობა: სამ წელზე ჩამაღაჲ − სამ წელზე ჩამოდიღა.
ჩამოფხუტვაჲჩამოფხატვა, პირისახის დამალვა ჩადრით: ჩამოჰფხუტავს.
ჩამოჰყონსჩამოჰყავს; ჩამოიყვანს: ჩომოჰყონენ.
ჩანგახელეური, მჭელეული, რაც ცალ ხელში დაიჭირება (თივა, პურეულის ღერები); ჩანგა-ჩანგა − მუჭა-მუჭა, ხელეულ-ხელეულად.
ჩარაჲსაშველი, საშუალება, ღონე, გამოსავალი, გზა; ჩარა უწყდება, ჩარაჲ უწყდევ − მეტი გზა აღარ აქვს.
ჩაცემაჲწყალში ჩაცემაჲ − წყალში ჩაკვრა.
ჩაჰბაკანისარძლოს მშობლების მიერ სასიძოს მშობლებისაგან აღებული სასყიდელი (ფულით, პირუტყვით...).
ჩებ, ჩება, ჩების, ჩევ, ჩევისრჩება: ჩებიან; ჩებოდა; ჩებათ − რჩებათ.
ჩედისჩადის, იქმს, შვრება: ქორწილ ჩედის − ქორწილს შვრება, ქორწილს იხდის; ჩედიოდნენ.
ჩევ, ჩევის, ჩებისრჩება (იხ ჩებ).
ჩიდისსჩადის, შვრება, იქმს: რას ჩიდისვო − რას სჩადისო; რას ჩიდივო? რას სჩადიო?
ჩომო-რთული პრევერბი ჩამო-, რომლის პირველი პრევერბის -ა- დამსგავსებულია მომდევნო -ო-ს ჩომოგდევაჲ − ჩამოგდება; ჩამოდიოდნენ − ჩამოდიოდნენ.
ცამ-ცარიალცარიელ-ტარიელი, ხახამშრალი.
ცარიალცარიელად, უსაჩუქროდ.
ცომი ფქლერ ცომი ფქლ (იხ).
წაასვლელიწავა, ჩაცვივდება.
წაასლლიარ წაასლლიავ არ წავაო.
წაასულლაუნდა: წაასლულა − წასასვლელად.
წააღებელწასაღები: წააღებელ გაჴდებიან − წასაღებად მზად იქნებიან.
წაახლვარწავალ, წასასვლელი ვარ.
წამსულ(წა)მოსული: წამსულმა თქო − (წა)მოსულმა თქვა.
წაწავიდა; გათავდა, მორჩა; იხმარება უკვე ნაწილაკის მნიშვნელობითაც: გადაჲხორწა წა − უკვე გადაიხვეწა, გადაიკარგა.
წეველწავედი: წეველეთ − წავედით.
წინ წაღევაჲმირთმევა: წინ წოღა − მიართვა.
წო-იგივე პრევერბია, რაც წა- მომდევნო -ო-სთან ან --სთან დამსგავსებული: წოდა − წავიდა.
წომო-რთული პრევერბი წამო-, რომლის პირველი წა- პრევერბის -ა- დამსგავსებულია მომდევნო -ო-ს წომოცმულ − წამოცმული.
წოორსწორი: წოორ ჟუღაბს გეტყ სწორ სიტყვას გეტყვი; წოორა − სწორად, პირდაპირ.
წოყენებს(სახლს) მიაყენებს (სახლს).
ჭკოჲჭკუა: ჭკოჲ აზლევს − ჭკუაზე არიგებს.
ჭმაჲჭამა: ჭმას უკან − ჭამის შემდეგ.
ჭორტკლიჟურამჭვარტლისმაგვარი, მჭვარტლისებური, მჭვარტლისნაირი.
ხათირხათრი: ხათირს ვერ დაგაკლევ − ხათრს ვერ გაგიტეხ.
ხაშხაში, საფუარი, პურის ცომის ასაფუებელი.
ხეჲრიხეირი, კეთილი, კარგი.
ხიები გააშლი დროჲგაზაფხული.
ხონიდიდი გობი (ჩვეულებრივ საჩუქრებიანი).
ხონჩაგობი, რომელზედაც დებენ საჭმელებს (საჩუქრებს): გამართული ხონჩა − გაწყობილი ხონჩა.
ხოშ გელდი, ხოშ გელუფსენმიმართვისას ნიშნავს: „კეთილი [იყოს] მობრძანება“, „კეთილად მობრძანებულხარ“.
ხუდაჲხუმარა, გამრთობი, მასხარა.
ჴელელ(მრ. ჴელელევ) ძნის ნაწილები.
ჴმაჲსავ (< ჴმაჲ-ს-ა-ვ) ხმა არისო.
ჴმის ყოფაჲდაძახება, მოხმობა: ჴმაჲ უყავ − დაუძახე, მოუხმე.
ჯუღაბ, ჟუღაბპასუხი, სიტყვა: ერ ჯუღაბით − ერთი სიტყვით.
ჰაზირრუღხაზირი; სამზადისი.
ჰათაარროგორ, რანაირად; როგორი.
ჰაჟურა(< რა ჯურა) როგორ, რა წესით.
ჰაფთუფა, აფტუფა, აფტუაპატარა თუნგი სპილენძისა.
ჰაყისაფასური, ქირა, გასამრჯელო, ჯამაგირი.
ჰაჩეჩაჲ, ჰაჩიჩაჲ(ნათ. ჰაჩე/იჩი[ს]) აჩაჩაჩა, ხის კავი მთლიანად.
ჰე2ან: რა კაც ჰე თორმეტ რვა კაცი ან თორმეტი.
ჰემაგრ, ჰემაგრაი მაგრე, მაგნაირად.
ჰემგემაგისთანა, მაგნაირი.
ჰენგაჲ(მრ. ჰენგევ), ენგაჲ − პატარძლის მომყოლი მაყარი ქალი.
ჰერაბნეტავ, ნუთუ, მართლა თუ, განა მართლა.
ჰეჩარა: ჰეჩ მინამ არავინ; ჰეჩრამ, ჰეჩრაჲმ არაფერი, არარა; ჰეჩრაჲმი − არაფერია.
ჰირათაბრეშუმის ჭრელი თავსაფარი სხვადასხვა ზომისა.
ჰქონიჰქონია: ჰყოლია: ცხენ ჰქონი (იხ. აქ).
ჶქნოვქნა: როგორ ჶქნოთა? როგორ ვქნათ? როგორ ჶქნუა, როგო ჶქნო რა ვქნა.
ჸინაცვალსახ. ის, იგი: ჸი ელაქსი არ მოვ.
უმლაუტი ო მიიღება უმარცვლო უ (-ვ)-სა და ე ხმოვნისაგან მაშინაც, როცა ისინი უშუალო მეზობლები არიან, და მაშინაც, როცა მათ შორის სხვა ბგერებია მოქცეული: თქნ − თქვენ, კრცხ − კვერცხი; ვწყტავთ (< ვწყუეტავთ) ვწყვეტთ, ქს − ექვსი.
უმლაუტი უ მიიღება უმარცვლო უ (-ვ)-სა და ი ხმოვნისაგან, როცა ისინი უშუალო მეზობლები არიან, ან მათ შორის სხვა ბგერებია მოქცეული: სიყთლეჲ − სიყვითლე, ფქლ − ფქვილი, კრიაჲ − კვირა, ვყრთ (< ვ-ყრ-ით > ყრვით, სადაც S1 ვ- გადასმულა -ი სუფიქსის წინ და ქცეულია -დ და შემდეგ ისევ დართულია პირველი პირის ნიშანი ვ-); იკრვ (< იკვრება < იკრვება > იკრვა).
ჭრტებაიჭვრიტება: ჭრტბიან − იჭვრიტებიან, იცქირებიან.
-(ა)-ნვითარებითი ბრუნვის -(ა)-დ ფორმანტის მონაცვლე: ყონაღობან − ყონაღობად, ყარალობან − ყარაულობად, საყარაუდოდ.
-ა2ემფატიკური ან ნართაული ხმოვანი, გამოვლინდება სხვათა სიტყვის -ო ან მის ნაცვალ -ვ ნაწილაკის წინ: წავდეთ ჩონსაო; გაგიმარჟოსავ − გაგიმარჯოსო; გოქავ − გვაქვსო.
-ავშეიცავს -ა ელემენტსა (იხ. -ა2) და სხვათა სიტყვის -ვ ნაწილაკს, მიღებულს -ო-ს გაუმარცვლოებით (იხ. -ვ1, -ვ2).
-ბე, -ბეთ, -ბეჲ, -ბეჲთ, ბეჲთითანდებ. -თვის, -ზე, შესახებ: ჩემბე − ჩემთვის; რაბე, რაბეთ − რისთვის; ორ რაჲმიბეთ რაბე მიშლია? − ორი რამისთვის რაზე მიშლი?; ჩემბეჲთი ლაზიმი არის − ჩემთვის საჭიროა; ჩემბეაც, ჩემბეთაც − ჩემთვისაც.
-დეფა-ჯერ, -გზის, -ხელ: ორდეფა − ორჯერ, ორგზის; მეორდეფა − მეორეჯერ.
-ევსახელთა მრავლობითისა და ზმნის თემატური -ებ სუფიქსის მონაცვლე: ბარევი − ბარები: დამზადევაჲ − დამზადებაჲ, ვავსევთ − ვავსებთ, ვუგევთ − ვუგებთ.
-ვ2ეგევე სხვათა სიტყვის -ვ ნაწილაკი უნდა იყოს წარმოშობით, დამოკიდებულ წინადადებაში იხმარება რომ კავშირის მნიშვნელობით: მერე მიწაჲ გასწორდესავ, ფარცხით ვფარცხავთ; დათესას უკან მიწაჲ გაჴმესვ, წყალ ვწყტავთ (იხ. ა2).
-ვითანდებ. -ვით: გამნასულივი გამოსულივით; სახლევივი − სახლებივით.
-თანით(< თანით) -თან თანდებულიანი სახელი დაწყებით ბრუნვაში: ნეფესთანით ნეფესთან მყოფთაგან, ნეფესთან რომ არის, იმათგან (იქიდან).
-თუნ, -თნთანდებ. -თვის: გულისთუნ − გულისთვის, გადითუნ − ვაჟისთვის, ქალითუნაც − ქალისთვისაც; ჩონთნ − ჩვენთვის.
-თნთანდებ. -თვის (იხ. თუნ)
-იმოქმედებითი ბრუნვის - ით სუფიქსის ნაშთია -თ ელემენტის დაკარგვის შემდეგ, როცა დამატება წინ უსწრებს შემასმენელს: ანწლი (ანწლით) ვხურავთ, ჴელი (ხელით) ვაყრით.
-იგნი, -იზგნი, -ჲზგნი(< -ის-გან-ით) -გან თანდებულიანი ნათესაობითი დაწყებით ბრუნვაში: ბიზიშლებიზგნი − ბიძაშვილებისგან; და რვაზაჲზგნი − ჭიშკრიდან; ჟოხიგნი − ჯოხის გარდა.
-ით, -ითი, -ჲთისუფიქსია დაწყებითი ბრუნვისა და უდრის -გან თანდებულიან ბრუნვას კითხვაზე საიდან, რა დროიდან: აყრით სხვენიდან; გათიბას ვიწყოვთ სექტემბრით − გათიბვას ვიწყებთ სექტემბრიდან; თორნეჲთი − თორნიდან; შიგაჲთი − შიგნიდან.
-ინჟა[ხ]თანდებ. -მდე: მიცემინჟახ − მიცემამდე.
-ოვზმნის თემატური ნიშნისა და აბსტრაქტულ სახელთა -ობ სუფიქსის მონაცვლე: ამბოვს − ამბობს; ყარალოვაჲ − ყარაულობა.
-ჟურა-ჯურა, -ნაირი, -ისებრი: ფოთლიჟურა − ფოთლისებური, ფოთლისნაირი; ბთმჟურა − ყოველნაირი.
-სშეკვეცილი მეშველი ზმნა არის, ერწყმის წინა სიტყვას: კაჲს კაჲ არის, კარგია; ღამეჲს ღამეა; რაჲსა რა არის?
-ყ1შეკვეცილი -ყე ნაწილაკი, გამოხატავს: ა) სახელობითსა და მიცემით ბრუნვაში დასმული ობიექტისა და მიცემითში სუბიექტის მრავლობითობას; ჰქონდაყ − ჰქონდათ, დოუთესიაყ − დაუთესავთ; ვეზირევს უთხრაყ; ან ბ) ზმნას ანიჭებს მრავალგზისობის მნიშვნელობას: ცხოვაყ − ცხვება ხოლმე.
-ყ2შეკვეცილი თანდებ. -ყე, -ყენ = -კენ: შინაყ − შინისკენ, უკანაყ − უკანისკე.
-ყე1, -ყ1ნაწილაკი, გამოხატავს: ა) სახელობითსა და მიცემით ბრუნვაში დასმული ობიექტისა და მიცემითში სუბიექტის მრავლობითობას: ეს ყმაწლები... გავზარდეყე; ბიჭებს აჭმევენყე, ალევინებენყე.
-ყე2, -ყენთანდებ -კენ: კარევისყენ − კარებისკენ; ზეჲთყენ − ზევითკენ; შინაყენ − შინისკენ.
-შითანდებული მასდართან გამოხატავს დროს, -ისას: ჩალთუქი გაზდაში − ბრინჯის გაზრდის დროს; ლურჟ ერ მეტროზე გასულაში − ჯეჯილის ერთ მეტრზე გასვლის დროს, გაზრდისას.