ადამიანობა ქალები
Submitted by: დედაკაცები.
ალალი რძე წმინდა
Submitted by: ნაღებმოუხდელი რძე.
ალაოში ალაუში
Submitted by: მოგრეხილი წკნელის ან მსხვილი მავთულის რგოლი
ამაგობა თავ-თავის ამაგობაზე წავიდეთო „თავ-თავის სასარგებლოდ (საამაგოდ) წავიდეთო“.
ანდე აი აგერ
Submitted by: აი აგერა.
არყი (არყის ხე
Submitted by: береза
აქ აქუ
Submitted by: აქვს.
აშიკი (ეშიკი) (რუს. ящик) აქ: სკა
Submitted by: ბუკი.
აძრახება დალაპარაკება: აუძრახა დაელაპარაკა.
ბაკი პირუტყვის ღამე დასადგომი ადგილი ფიჩხით ან ქვით შემოკავებული.
ბანი სახლის ბრტყელი სახურავი მიწისა.
ბანიანი სახლი ბრტყელსახურავიანი სახლი.
ბატარა პატარა: ბატარ-ბატარა.
ბორწნელი შენობის რომელიმე გვერდზე აყვანილი ან წკნელით გაკეთებული კედელი
Submitted by: რომ სითბო შეინახოს და წყალი არ შეუშვას შენობაში.
გაგლეხავება გაღატაკება: გააგლეხავა.
გაგუვება გაბუტვა; გაბრაზება: გაგუვდა − გაბრაზდა.
გადაფრენა გადახტომა: გადაფრინდებიო
Submitted by: გადაფრენილა.
გადაქცევა გადიქცა − გული წაუვიდა.
გადმოილიდის გადმოდიოდა ხოლმე.
გავიღე მე გზა აღარ გავიღე − მე აღარსად წაველ.
გაკანძვლა ბუმბულის გაცლა; კანის აცლა
Submitted by: გატყავება
გამართული (ცულით
Submitted by: ხალხით) აქ: გამოწყობილი
გამოკიდებული დამოკიდებული.
გამოცხადება აქ: გამოცხადდა − გამოირკვა.
გვერდო გვერდობი
Submitted by: ფერდობი.
გუდა ოთხად ამოღებული თხის (ცხვრის
Submitted by: ხბოს) ტყავის პარკი
გული ჩვეულებრივი მნიშვნელობის გარდა: ა) შიგა
Submitted by: შიგნით: გულში მიიწივეთო; მრ. გულთა
დაგლეხავება დაღატაკება: დააგლეხავა − დააღატაკა.
დათვლა (დაუთვლის
Submitted by: დაუთოლა) აქ: მბობა
დაკაფვა დაკუწვა
Submitted by: წვრილად დაჭრა: ჴორცი უნდა დაიკაფოს წვრილად.
დაკუწვა დაკაფვა
Submitted by: წვრილად დაჭრა.
დალევა (დალევს
Submitted by: დალივა) ა) დახოცვა
დატევა (დაუტევს
Submitted by: დაუტივა) შეტევა
დაშურება აქ: შეშურება: ძმები იმაზე დაშურდენ.
დაწუხება მოწყენა: დავსწუხდი.
დაჭოჭება დაწვდომა წყლის დასალევად: დასჭოჭებია − დასწვდენია.
დო კარაქის ამოღების შემდეგ სადღვებელში დარჩენილი სითხე.
დოთქუნდა ხისგან გაკეთებული დასადგამი საქანელა
Submitted by: მასზე სადღვებელს აწვენენ და ის არწევს.
დოლობი წისქვილის დიდი ქვა; (მრ. დოლობები)
ე შეკვეცილი ჩვენებითი ნაცვალსახ. ეს
Submitted by: ეგ; ამ: ე წყალი.
ენდე აი ეგერ: დაუჭირა ენდე ი დედაკაცმა კუდი.
ეჯიფი ეჯიბი
Submitted by: მეფის ბიძაშვილი მაყრად.
ვაზეპვა დატკეპნა: გავზეპავთ.
ვარსკულაი ვარსკულავი
Submitted by: ვასკულავი
ვედრა (რუს. ведра) გამოყენებელია საწყაოდაც: დაახლოებით სამი თუნგი ჩადის.
ზაკუსკეულობა (< რუს. закуска) საუზმეულობა.
ზვაები მრ. ზვავები (ჩვეულებრივ იხმარება ზოვი
Submitted by: მრ. ზოები).
თავად თაოდა
Submitted by: თვითონ
თავისგადანაყარი თავგადასავალი.
თავხე ბანის (ბრტყელი სახურავის) მთავარი ხე
Submitted by: რომელზედაც ყველა ხეა (მოსლები
თვალის გაკიდება თვალის მოკვრა
Submitted by: თვალის დაკვირვებით რისამე შემჩნევა: თვალს გაჰკიდებს.
თოლი თოლი შეჰყარა − თვალი შეასწრო.
თოხლი ცხვარი ექვსი თვიდან ერთ წლამდე: ცხორ-თოხლი.
ი შეკვეცილი ნაცვალსახ. ის
Submitted by: იგი; იმ: ი ქალი.
იალა (одурь кавказская
Submitted by: Rhododendron flavum Don) იელი
იგრე ისე
Submitted by: იმგვარად
იმართევებს (ფუტკარი) იყრის (ფუტკარი).
ისავ ისევ; ისავაო − ისევაო.
ისაც ისაცა
Submitted by: ისიც.
ისემე სიტყვის მასალა
Submitted by: ჩაურთავენ წინადადებაში
ისივ ისევ; ისივა − ისევა.
იქამს იზამს: ვიქამთ; ვიქამდით.
იყუჩეო ყუჩად. ჩუმად იყავიო.
იცდენს თოლს იცდენს − თვალს აიცდენს
Submitted by: რომ არავინ ხედავს (ნახავს).
კაკალი ნიგოზი (ხე
Submitted by: ნაყოფი).
კიდავ კიდან
Submitted by: კიდევ
კიდაც კიდეც
Submitted by: კიდევაც
კინტულა კნუტი
Submitted by: ცინდალი: კატის კინტულაიცა.
კოდი ხის კასრი ხორბლის
Submitted by: ფქვილის შესანახად: იგივე მარცვლეულის საწყაო ერთეულია.
კოლი კვალი: კოლზედა; კარგ კოლს მოგიტანკე − კარგი ფეხით მოგივალ ხოლმე“.
კომი კომლი. მოსახლე: კომდაკომ ილიან − კომლდაკომლ ივლიან.
კუთი კუთი ხორცი − ცხოველის ბარკლის (უკანა ფეხის) ხორცი. საერთოდ რბილი
Submitted by: უძვლო ხორცი.
ლაყვა ლაყო
Submitted by: ლოყა.
მა- იგივეა
Submitted by: რაც მო- პრევერბი.
მაკვერა (მრ. მაკვერები) ბოკვერი
Submitted by: ბელი (დათვისა).
მამრე მემრე
Submitted by: მერმე
მანდეთკენა იქითკენ (II პირის ახლოს).
მართვე „ფუტკრის შვილი“
Submitted by: ფუტკრის ნაყარი (აქედან ზმნა: იმართვევებს
მარჯაკელი მაჭანკალი
Submitted by: შუამავალი.
მასკვლაი (მრ. მასკვლეები) ვარსკვლავი.
მატათ მაიტათ
Submitted by: მოიტანეთ.
მაშინის მაშინისა
Submitted by: მაშინ.
მენ მენა
Submitted by: მე: მენაო; მენც.
მოალის მუალის
Submitted by: მოვა.
მონახირე მენახირე
Submitted by: ნახირის მწყემსი.
მოსელი მრ. მოსლები − ბანის (ბრტყელი სახურავის) თავხეზე დასაწყობი მსხვილი ხეები.
მოქუჩება მოგროვება: მააქუჩა − მოაგროვა.
მოღლა რძისა კარაქის შედღვება: რძე რაი მაიღლება
Submitted by: ჴმა შაეცვლება.
მოყოლება კარებისა კარის მოხურვა: კარები მაიყოლეო.
მოყოლება კარებისა კარის მოხურვა
Submitted by: დაკეტვა: მააყენა (= დაკეტა) ციხის კარები.
მოწიპწვა მონაოჭება
Submitted by: გათხელებულ ცომში (ქერქში) ხინკლის გულის გამოხვევა და ქერქის ნაპირების თითებით შუაგულისკენ მოწ
მოწყენა მომეწყინა მისგან − მომენატრა.
მოხვდა ეცა. უნდა მოხვდეს.
მოხილვა ნახვა: მოვიხილეთ − ვნახეთ.
მოჴელვა ნახვა: პოვნა: მოჰჴელვენ ქათმებსა.
მურყანა მურყანი
Submitted by: თხმელა.
მღილა მღილი: „ჭიასავითაა“.
მხლოვანა ცომში გახვეული დაკეპილი მხალი
Submitted by: მხლის „ხაჭაპური“.
ნაზირ-ვეზირი ნახირები და ვეზირები
Submitted by: მინისტრები.
ნაპენტელები მრ. ტყავის ნაგლეჯ-ნაგლეჯები; აქ: ხინკლისათვის გათხელებული ცომის ნარჩენები ჭიქით დაჭრის შემდეგ.
ნაღები რძის თავი რძის ერთი დღის დგომის შემდეგ ზედაპირზე მომდგარი ცხიმი.
ნელაზე ნელა
Submitted by: თანდათან. ნებაზე: ჯერ ნელაზე ასმევენ.
ნეფე მეფე
Submitted by: ახალჯვადაწეილი ვაჟი
ნეფიონი ნეფე-პატარძალი და მათი მხლებლები.
პირი ნიმუში: იმისი პირი გამომიგზავნეთო.
როგორ ვერ როგორ (= ვერაფრით) ვერ გაუბედეს ომი.
სადღობელი სადღვებელი
Submitted by: რძის შესადღვები თიხის სპეციალური დიდი ჭურჭელი
საზეპელი ბანის (ბრტყელი სახურავის) მიწის სატკეპნი ხისა.
სათხელება ხინკლის ან ქადის ცომის გასათხელებელი ხისა.
საკიდელი საქვაბე
Submitted by: შუაცეცხლის ზემოთ
სამ ა) სადმე − იქ სამ არი წუსკვილებ; ბ) სადაც − ალვის ხეები სამ დგა.
სამშობლო პატარძლის სოფელი. გათხოვილი ქალის მშობლების საცხოვრებელი ადგილი (მთიულთა წესით ქალი თავის სოფელში ვერ გათხოვდებოდა).
სარქველი დასახური (ფიცარი
Submitted by: ქვა).
საფრინავი საფრინაო
Submitted by: გადასახტომი.
საღორე წისქვილის საღვარე
Submitted by: სადაც წყალი ბორბალს ეცემა და აბრუნებს.
საშუშუტე სადღვებლის (სადღვები ქვევრის) მუცლის არეზე ნახვრეტი ჰაერის სამოძრაოდ. დღვების დროს მას შუშუტათი (იხ.) აცობენ.
სენოტი (რუს. გზით сенат) მოსამართლეები.
სერა ხბოს (ცხვრის
Submitted by: თხის) ტყავი
სიპი ბრტყელი ქვა
Submitted by: ხმარობენ სახლის სახურავად.
სმეულობა მაგარი სასმელის სმა: სმეულობს − სვამს.
სოდაგარი სოდეგარი
Submitted by: სოვდაგარი
სულის მოსაქცევი ნახვრეტი შუშუტაში (იხ.) ჰაერის (სულის) სამოძრაოდ.
სწორზედა სწორზე
Submitted by: დასახელებული დღის შესაბამის დღეს მომდევნო კვირაში.
ტარელკები ტალერკები
Submitted by: მრ. (რუს. тapeлка) თეფშები.
ტაროსტა ტარასტა
Submitted by: (რუს. староста) ეკლესიის მსახური
ტასტი ტაჰტი
Submitted by: ტაშტი.
ტიალა ტიელი: დაჰმღერს ტიალა ჩანგურსა.
ტყლაპი ნაგლეჯი (მატერიისა
Submitted by: ჩვეულებრივ
უკენა შემდეგ: ხარჯის უკენა.
უნაყრო უსაუზმო
Submitted by: უზმი: უნაყროა − უზმათ არის.
უღირსალი უღირსალო შვილო − ყველაზე უფრო ღირსო შვილო.
ფერიცვალება ქრისტიანული დღესასწაული იყო
Submitted by: ექვს აგვისტოს (ძვ. სტ.) მოდიოდა.
ფრინაობს ხტება: ფრინაობენ.
ფუტა შეკვრა
Submitted by: ქსოვილში შეკრული ფარჩა ან სხვა რამ.
ქერქი გამომცხვარი თუ მოხარშული ცომის კანი.
ქეჩო თავის უკანა ნაწილი კისრის ზემოთ.
ქობი ქვაბი: ქობის ყურს ან ძირს ხელს წავავლებთ.
ქორაფი (Клен красивый. Acer laetum) თუშ. ლეკის ხე
Submitted by: ზემოიმერ. ლეკი(ხე).
ღალამოყრილი ღალამოხდილი
Submitted by: მოხდილი რძე.
ყველის შაწურვა ყველის ამოყვანა
Submitted by: ყველის გაკეთება.
ყოჩი ორი წლის შემდეგ დაუკოდავი მამალი ცხვარი; გადატ. თამამი
Submitted by: გაბედული
შა- იგივეა
Submitted by: რაც შე- პრევერბი.
შაბაშ შაბაშ
Submitted by: იძახოდა ეჯიბი ან მეჯვარე დედოფლის პირველი ცეკვის დროს და მექორწილენი ფულს ყრიდნენ ხელსახოცზე
შამასაპირები შამოსაპირები
Submitted by: საპატარძლოს მშობლებთან სასიძოს მშობლებისაგან ძღვენის მიტანა და შეთანხმება ქორწილის დღის დან
შაწურვა იხ. ყველის შაწურვა.
შაჴდომა ასვლა
Submitted by: შესვლა: შაჰჴდა ტყეშიაც.
შეძრახვა დაძახება: შეუძრახა.
შუშუტა სადღვებლის საცობი ხისა
Submitted by: უფრო კი დიდგულასი
ჩაკუწვა ძალიან წვრილად ჩაჭრა.
ჩასავლეთი დასავლეთი
Submitted by: „საცა მზე ჩადის“.
ჩაჩურთვა ჩარჭობა
Submitted by: ჩაგმანვა; ძალით ჩაბნევა.
ჩემგ მეტი ჩემ მეტი
Submitted by: ჩემ გარდა.
ცხრო ციებ-ცხელება; სუ ცხრო მამეკიდებაკე.
წმინდა ხორბალი (მიჩნეულია ყველაზე უკეთეს მარცვლეულად). [ქერი] წმინდაზე მოჭარბებული მოდის.
ჭერი სახლის სახურავის მოსლებზე (მსხვილ ხეებზე) დაწყობილი მრგვალი წვრილი ხეები (შეიძლება მრგვალი შეშა ან ფიცარიც იყოს).
ხაზეინი (რუს. хозяин) პატრონი
Submitted by: დამქირავებელი.
ხაჭო დოს ადუღებით და გადაწურვით მიღებული პროდუქტი.
ხვალზედა ხვალზევით
Submitted by: ზეგ.
ხინკალი საჭმელია: დაკეპილი ხორცი (ან ხაჭო
Submitted by: კომბოსტო და სხვ.). პურის თხელ ცომში გახვეული და მოხარშული.
ხმიანდი აუფუებელი ცომისგან გამომცხვარი კვერი.
ხოკერი ხის ქერქისგან გაკეთებული მრგვალი ჭურჭელი
Submitted by: რომელსაც თავსა და ბოლოს სარქველი (სახურავი) ჰქონდა შემოკერებული და სკად (ბუკად) ხმარობდნენ; თუ მ
ხორაგი სანოვაგე
Submitted by: საჭმელ-სასმელი.
ხორაგიანი მოსავლიანი: ქერზე ხორაგიანი არა არის რა.
ჯაჭვი მდინარეზე გაბმული ჯაჭვი ან სქელი მავთული გადასასვლელად: კაცები... ჯაჭვზე გადმოილდის.
ჯინი დაბალი და გრძელი მოწნული საზიდი
Submitted by: რომელსაც მარხილზე დებენ მიწის (პატივის და სხვ.) გადასატანად.
ჯიხვი აქ: ჯიხვის რქა სასმისად
Submitted by: იტევს ერთიდან ორ ლიტრამდე სასმელს.
ჯორი ჯვარი: ჯორის საწერი.
ჯორისწინა სიმღერაა. პატარძალს პირველად რომ სახლში შეიყვანდნენ
Submitted by: ნეფე-დედოფალი და მათი მაყრიონი შუაცეცხლს (კერას) სამჯერ გარს შემოუვლიდნენ და წყნარად მღეროდნენ
-ვა- > -ო-: თოლი
Submitted by: ცხორი
-თვი -თვინ
Submitted by: -თვინა
-ით დაწყებითი ბრუნვის სუფიქსი
Submitted by: გამომოხატავს -გან თანდებულიან ფორმას კითხვაზე საიდან: მოხვე ქალაქით − მოხვედი ქალაქიდან (თბილი
-კე ნაწილაკი -ყე
Submitted by: სხვა კილოებში გამოხატავს ობიექტის სიმრავლეს
-ო- = -ვა-: თოლი
Submitted by: სეტყო. ცხორი