კავეკავე უჩა რენ, ამა აღა დო ბეგიქ შუფან."ყავა შავია, მაგრამ აღა და ბეგიც სვამენ."
კათა1კათა კვინჩი ჲოვა მუშიშა მულუნ."ყველა ჩიტი თავის ბუდეში დაბრუნდება."
კათა2კათა კოჩი არ ნოსიშა ვა რენ."ყველა კაცი ერთი ჭკუისა არ არის."
კათა3კათა კოჩიკალა არკაელი ნენათენ ვარ იღაღალენ."ყველა ადამიანთან ერთნაირი ენით არ ილაპარაკება."
კათა4კათა მჩხური მუში კუჩხეთენ გუწიკიდეს."ყველა ცხვარი თავისი ფეხით ჩამოეკიდება."
კათა5კათა ნენას ყუჯი ვარ ნიჩენ."ყველა სიტყვას ყური არ უნდა ათხოვო."
კათა6კათა ნჯაშ თუდე მო ფინთუფ-ქი, დოხუნუშ ჲერი ვარ გაყეენ. "ყოველ ხის ძირში ნუ მოსვრი, თორემ დასაჯდომი ადგილი არ გექნება."
კათა7კათა ჲერის ქომოლობა ვარ ივენ."ვაჟკაცობა ყველგან არ გავა, არ იქნება."
კათა8კათა ჭუმანი მზოღა-პიჯის გოლვაყონი, სქანი კისმეტი ქოძიროფ."ყოველ დილით ზღვის ნაპირს გაუყევი, შენს ბედს ნახავ."
კაი1კაი ავჯიქ მზესქუს ვარ ასთომერს."კარგი მონადირე შაშვს არ ესვრის."კარგი მონადირე დაწოლილ კურდღელს არ ესვრისო.
კაი10კაი კოჩის მთელი ჲერის ოხორი უდგინ.""კარგ კაცს ყველგან სახლი უდგას."
კაი11კაი კოჩიში ნენა გჲარითი რენ, წკარითია."კარგი კაცის სიტყვა საჭმელიც არის, წყალიც."
კაი12კაი კოჩობა ბერობაშენდონი ბელლი რენ."კაი კაცობა ბავშვობიდანვე ჩანს."
კაი13კაი ნებრაფე ვარ გამაჩა!"კარგი მეგობრები არ გასცე, არ გაყიდო."
კაი14კაი ოხორმანჯე შეჶაკალა ჲისელს."კარგი მეოჯახე სისხამ დილით ადგება."
კაი15კაი რენ – მუშიშენი რენ, პატი რენ – მუშიშენი რენ."კარგია თავისთვისაა, ცუდია – თავისთვისაა."
კაი16კაი ტაონის მზოღა ჭიტა რენ, ჰამა ნა გჲობარას, ირდენ."კარგ ამინდში ზღვა პატარაა, მაგრამ რომ დაუბერავს, დიდდება."
კაი17კაი ტაონის პატი მოყუფს, კითლუღის – თოქლუღი."კარგ ამინდს ცუდი ამინდი მოჰყვება, სიღარიბეს – დოვლათი."
კაი18კაი ცხენის კამჭი ვარ უნონ."კარგ ცხენს მათრახი არ უნდა."კარგი ცხენი მათრახს არ დაიკრავსო.
კაი19კაი ჯოღორიქ მცუდიში ვარ ლალუფს."კარგი ძაღლი ტყუილად არ ყეფს."
კაი2კაი ბერეში ნანა-ბაბაქ ვარ იმგარელერენ."კარგი შვილის დედ-მას არ უტირია."კარგი შვილის დედ-მამას საკურთხი არ უნდაო.
კაი3კაი დო პატი არ ნენაშენ ითქვენ."კარგი და ცუდი ერთი ენიდან ითქმის, თქმულა."
კაი4კაი დო პატი მთელის უხუქთუნ."კარგი და ცუდი ყველას ურევია."
კაი5კაი დო პატიში არას დიდი მენძილი ვა რენ."კარგსა და ცუდს შუა დიდი მანძილი არ არის."
კაი6კაი დოლომოქუნს-ჲა დო აღა მო გიჩქიტას თი სქანი."კარგად მაცვიაო და ბატონი არ გეგონოს შენი თავი."
კაი7კაი დუშმანითი კაი რენ."კარგი მტერიც კარგია."
კაი8კაი თრანგიშენ, პატი კოჩიშენ."კარგი ღმერთისაგან, ცუდი ადამაინისაგან."
კაი9კაი ისიმინი დო პატის ყუჯი მო მეჩაფ."კარგი მოისმინე და ცუდს ყური აარიდე, ყური არ ათხოვო."
კაიკელეკაიკელე ყუჯი გიღუტას, პატიკელე ყუჯის ნითვი."კარგისაკენ ყური გეჭიროს, ცუდისკენ დაიყრუე."
კაიკოჩობაკაიკოჩობა ფარათენ ვარ ჲიჭოფენ."კაიკაცობა ფულით არ იყიდება."პატიოსნება ფულით არ შეიძინება.
კაიშენკაიშენ კაი ვარ იჩოდენ."კარგზე კარგი არ დაილევა."მჯობნის მჯობნი არ დაილევაო
კაიშენიკაიშენი კაი მის უხვენუნ."კარგისათვის კარგი ვის უქნია."
კაიშიკაიში (ოტკაფუ) ქორბას ოჲზდარე დო შუჲი მბოლი მოჲზდარე."ქამარი (სარტყელი) წელზე (მუცელზე) მოიჭირე და თავისუფლად ამოისუნთქე."
კალათიკალათი ჭერის გეძინ, გედგინ."გოდორი ჭერში დევს."როგორ გოდორსაც დაწნავ, ისეთ გოდორში ჩაჯდებიო. ისეთი გოდორი დაწანით, რომ თქვენ შვილებსაც გამოადგესო.
კაჲკაჲ გეჭკალას კაჲ ჩოდინი მოომს."კარგ დასაწყისს კარგი დაბოლოება მოსდევსო."
კაობაკაობა ნა ოღოდიშენ გაშქურინას."ვისაც სიკეთე გაუკეთე, იმის გეშინოდეს."
კარაბათაღისკარაბათაღის მართინიქ გენტომილუ ოგურუ, ოკულე მუს ქოგოჭკონდუ."ჩვ იმას თოლიამ ყვინთვა ასწავლა, მერე თვითონ დაავიწყდა."
კარავიკარავი მუკო ტუხას, ჶელუკაკონაი ხოლო ქოდოსქიდუნ."გემი რამდენიც დაიმსხვრეს, ნავისხელა მაინც დარჩება."
კართა1კართა მთხა მუში კუჩხეთენ გუწიკიდენ."ყველა თხა თავისი ფეხით ჩამოეკიდება."
კარკალაქკარკალაქ ბითთუმ წკარი ვარ ზღიმს."აყირო მუდამ წყალს არ მოზიდავს."კოკა მუდამ წყალს არ მოიტანსო.
კატაკატა ბიგას ჟურ დუდი უღუნ, მუჭო ემთი დო გემთი."ყველა ჯოხს ორი წვერი (გვირგვინი) აქვს, როგორც აღმა და დაღმა."ჯოხს ორი წვერი აქვსო.
კატუ1კატუ დო ჯოღოითი არ ოხოიში რენან, ამა ართიკათი ვარ იჩინომან. "კატაც და ძაღლიც ერთ სახლში არიან, მაგრამ ერთმანეთს არ ცნობენ."
კატუ2კატუ ვა ნანჭუ-ში ნან, ხორცის ვა ცადუმს."კატა თუ ვერ წვდება, ხორცს არ მოსინჯავს."
კატუ3კატუ კაპულათენ ვარ დვატენ. "კატა ზურგით არ დაეცემა."კატუქ კაპულა ვარ დონწაფს.კატა ზურგს არ დაკრავს.კატა ზურგზე არ დაეცემაო.
კატუ4კატუ ჯოღორიქ ვარ იჩინოფს."კატას ძაღლი არა ცნობს."
კატუსკატუს მთუგი ალანდეტუ."კატას თაგვი ელანდებოდა."
კატუქ1კატუქ კუდელი ვა გჲონწას."კატა კუდს არ დაკრავს."
კატუქ2კატუქ კუდელის გეჩინადუფტერენ-ჲა."კატა კუდს ავალებდა."კატა კუდს ასაქმებდაო.
კეზაკეზა არ დეკიკეს იყვენ-ჲა."მარცხი ერთ წუთში ხდებაო."
კეზათენკეზათენ კოჩითი იყვილენ."შემთხვევით კაციც მოიკვლება."
კვალიკვალი მხირუს კვალი შუნს."ყველიპარიას ყველი ახსოვს."
კიბირი1კიბირი ემუშენი გიღუნ-ქი, ნენას გჲობაძგა."კბილი იმისათვის გაქვს, რომ ენას დააჭირო."
კიბირი2კიბირი ნენაში კილა რენ."კბილი ენის კლიტეაო."
კიბირი4კიბირი ხჩე – გური უჩა."კბილი თეთრი – გული შავი."თეთრი კბილი და შავი გულიო.
კითლუღისკითლუღის თოქლული მოყუფს, თოქლულს – კითლუღი."სიღარიბეს დოვლათი მოყვება, დოვლათს – სიღარიბე."
კითხიკითხი დო გაჩქინას (გაჩქინასენ)."კითხე და გეცოდინება."
კილიჯიქკილიჯიქ კაი მიჭკირუფსჲა დო დიდო მო ინქინაფ, ბელას ქოდოლოქტკომერს. "ხმალი კარგად მიჭრისო და ბევრს ნუ იქნევ, ხიფათში ჩაგაგდებს, შარში გაგხვევს."
კიშისკიშის – იორდანი, ჲაზის – აჲანი."ზამთარში – საბანი, ზაფხულში – დო."
კჲამეთიკჲამეთი იყვასინონ-ჲა დო დობაწიწიქ თოლი ქჲოი დიხგვნერენ."წარღვნა იქნებაო და ჭიაყელას თვალები დაუთხრია."ქვეყნის დაქცევის შიშით ჭიამ თვალები დაითხარაო.
კომაკომა ნა ჲულუნ სვას, დაჩხური ჲენ."კვამლი რომ ამოდის (ადგილზე), ცეცხლია."სადაც კვამლი ამოდის, იქ ცეცხლი იქნება.
კომანთოუსკომანთოუს იჲჲა კომა ვა ივენ."საკვამურში ყოველთვის კვამლი არ იქნება."
კონკშისკონკშის უღუნ-ნა, სინთი გიღუნ-ჲა."მეზობელს თუ (რამე) აქვს, შენც გაქვსო."
კონქშიშკონქშიშ მაქვალი მჩხუ იყვენ."მეზობლის კვერცხი მსხვილი იქნება."მეზობელს მეზობლის ქათამი აქლემი ეგონაო.
კოჩი1კოჩი არ დღას გოწაკიდერი ქონუხონდუნ."კაცი ერთი დღე ჩამოკიდებული გაძლებს".
კოჩი10კოჩი მთელიშეის ნუხონდუნ."კაცი ყველაფერს გაუძლებს."
კოჩი11კოჩი ნა იზენგინას, ჶუკარობა გოჭკონდუნ-ჲა."კაცი რომ გამდიდრდება, სიღარიბე ავიწყდებაო."
კოჩი12კოჩი ნენა მუშიში საები ტასინონ."კაცი თავისი სიტყვის პატრონი უნდა იყოს."
კოჩი13კოჩი ნენათენ ნოკირაფან დო ფუჯი-ქრათენ."კაცს ენით დააბამენ, ძროხას – რქით."
კოჩი14კოჩი ომუდითენ სქიდუნ."კაცი იმედით ცხოვრობს."
კოჩი15კოჩი ოხორიში მუსაჶირი რენ."კაცი (ქმარი) ოჯახის სტუმარია."
კოჩი2კოჩი დიდიკალა დიდი ტასინონ, ჭიტაკალა – ჭიტა."კაცი დიდთან დიდი უნდა იყოს, პატარასთან – პატარა."
კოჩი3კოჩი დოლოხე ჭეელი ენ, ფუჯი – გალენდო."კაცი, ადამიანი შიგნითაა ჭრელი, ძროხა – გარედან."
კოჩი4კოჩი ვარ ცხუნა გინონ."კაცი არ უნდა გაარჩიო."
კოჩი5კოჩი კოჩითენ, ღობეჲი მძგუჯითენ."კაცი კაცითა, ღობე ბოძითა."კაცი -- კაცითაო, ღობე -- ქაცვითაო.
კოჩი6კოჩი კოჩიქ ოქაჩეფს, ღობერი – კაზუღიქ."კაცს კაცი აკავებს, ღობეს – ბოძი, სარი."
კოჩი7კოჩი კოჩიშენი ჭამი რენ."კაცი კაცის წამალია."ადამიანი ადამიანის მალამოა.
კოჩი8კოჩი მაჟვარაჶარა ვარ დიბადენ."ადამიანი მეორედ არ დაიბადება."
კოჩი9კოჩი მენდრანი გზას იცადენ, იჩინობენ."კაცი შორი გზაზე გამოიცდება, იცნობა."
კოჩის1კოჩის გჲარითენ შური გედგინ."კაცს საჭმლით სული უდგას."
კოჩის10კოჩის ნა მელასენ ჲეჲ ქუჩქიტას-ნა, ბალიშეფე ქოდორჩამს."კაცმა რომ იცოდეს სადაც დაეცემა, ბალიშებს დააფენს."
კოჩის11კოჩის ნდღა ვარ აჩოდაშა, შური ვარ გამურთხეფს."კაცს დღე თუ არ დაელია, სული არ ამოუვა."
კოჩის12კოჩის ნოხვენე მუში ვარ გუნდუნუნ."კაცს თავისი ნაშრომი, ნახელავი არ დაეკარგება."
კოჩის13კოჩის პატი შუნს, კაი გოჭკონდუნ."კაცს ცუდი ახსოვს, კარგი ავიწყდება."
კოჩის14კოჩის ქორბა დვაძღენ, თოლი ვარ."კაცს მუცელი გაძღება, თვალი არა."კაცს მუცელი სულ მალე გაუძღება, თვალი კი არასოდესო.
კოჩის15კოჩის ღურა ქომანჭუჲი, ლეტამუშიკელე გზა გორუმს."კაცს სიკვდილი რომ მოუახლოვდება, თავის მიწისაკენ გზას ეძებს."
კოჩის16კოჩის შავკა ნომსქუნს, ოხორის ოქუდე, ურთი."კაცს ქუდი შვენის, სახლს სახურავი."
კოჩის17კოჩის შური გედგიტაშა, ხოლო მუთუში ომუდი უღუნ."ადამიანს, სანამ სული უდგას, კიდევ რაღაცის იმედი აქვს."
კოჩის18კოჩის ხუთ კითი უღუნ – ჩქართი არკაელი ვარ რენ."ადამიანს ხუთი თითი აქვს – ყველა უთანასწორო."
კოჩის19,კოჩის, მუკო უღუნ, ეკოჩქვა უნონ-ჲა."კაცს, რამდენიც აქვს, იმდენი მეტი უნდაო."
კოჩის2კოჩის იგბალი მუში ყვას ნოჭარუნ."კაცს თავისი ბედი შუბლზე აწერია."
კოჩის3კოჩის ისთერაჭი ვარ უღუტაში, ღნოსითე მუთუ ვარ ივენ.""კაცს თუ ბედი არა აქვს, ჭკუით არაფერი გამოვა."
კოჩის4კოჩის კოჩობა გიღუტას, ჯოხი მუთხან გინონ გჯოხონტას."კაცს კაცობა გქონდეს, სახელი რაც გინდა გერქვას."
კოჩის5კოჩის მგერიშენ ვარ აშქურინეტუკონ-ნა, ჯოღორი ვარ შინახუფტუ."კაცს მგლის რომ არ ეშინოდეს, ძაღლს არ შეინახავდა.
კოჩის6კოჩის მთელიშენ დიდი ომუდი მუში თიშენ უღუტასინონ."კაცს ყველაზე დიდი იმედი საკუთარი თავისა უნდა ჰქონდესო."
კოჩის7კოჩის მუ აღოდასინონ უჩქიტას-ნა ოხორიშენ გალე ვარ გამულუნ."კაცმა რომ იცოდეს რა მოელის, შინიდან გარეთ არ გამოვა."კაცმა რომ თავის თავგადასავალი იცოდეს, შინიდან გარეთ არ გამოვა.
კოჩის8კოჩის მციქა შეითანობათი უღუტას-უნონ, უჩქუტასინონ."კაცმა ცოტა ეშმაკობაც უნდა იცოდეს."
კოჩის9კოჩის ნა გჲოჯგინაფს, დუნჲას მუათუ ქორენ-ნა, ხოლო-თი კოჩი რენ."ადამიანის მჯობნი (ადამიანს რომ აჯობებს) ქვეყანაზე თუ რამ არის, მხოლოდ (მაინც) ადამიანია."
კოჩიქ1კოჩიქ ოკაჩხე მუთუ ძირა-ში, დიდო ელამცქვერი ივენ."კაცი ბოლოს რამეს რომ იშოვის, ნახავს, ძალიან განებივრებული იქნება."
კოჩიქ2კოჩიქ პატინობა ვარ ყვა, ვანა სი ვარ დოგხვადუნა, სქანი ბერეს ქოდოხვადუნ წოხლე."კაცმა ცუდი არ გააკეთო, თორემ შენ თუ არ დაგხვდება, შენს შვილს დახვდება წინ."მამამ ცოდვა ქნა, შვილმა ზღოო.
კოჩიშაკოჩიშა კაი ვარ გახვენენ-ნა, პატითი ვარ ოღოდა."კაცს კარგს თუ ვერ გაუკეთებ, ცუდიც არ გაუკეთო."
კოჩიში1კოჩიში თოლი მუთუთენ ვარ იძღენ."კაცის თვალი არაფრით ძღება."კაცის თვალს ვერა გააძღებს რაო.
კოჩიში2კოჩიში კაინობა – პატინობა ნენათენ რენ."ადამიანის ავ-კარგი ენით არის (ენაზეა დამოკიდებული)."
კოჩიში3კოჩიში ნენაქ ქვათი ოკოტკომერს."ადამიანის ენა ქვასაც გახეთქს."
კოჩიში4კოჩიში ჲარდუმჯი ხოლო კოჩი რენ."ადამიანის მშველელი ისევ ადამიანია."
კოჩიში5კოჩიში ქორბას მთელიშეი ინტრენ."ადამიანის მუცელში ყველაფერი ეტევა."
კოჩიში6კოჩიში წანას დო დიდო წანას ღნოსი ვარ ივენ, ღნოსი-თი თის ივენ."კაცის ასაკსა და წლოვანებაში ჭკუა არ იქნება, ჭკუაც თავში იქნება."
კოჩობაკოჩობა ვარ ჲიჭოფენ."კაცობა არ იყიდება."
კუიკუი ნა უნთხორუფს კოჩი, კუის მუქ დოლოლაფს."კაცი, რომელიც სხვას ორმოს უთხრის, თვითონ ჩავარდება ორმოშია."სხვას ორმოს ნუ უთხრი, თვითონვე ჩავარდები.
კულანიკულანი ბაშქაში რენ, ბიჭი ოჯაღიში მალი რენ."გოგო სხვისია, ბიჭი ოჯახის სიმდიდრეა."
კულანიშიკულანიში ხე-ფორჩათი ბელა რენ."გოგოს ხელ-მკლავიც შარია." კურაკიდი ნა გეჲნკოლუკელეშენ გოჲნწკენ."რაზა საითაც დაიკეტება, იმ მხრიდან გაიღება."
კუჩხე1კუჩხე გედგაში, წიწილაქთი გეგაკიბინს."ფეხს თუ დააგიჯებ, დაადგამ, გველი გიკბენს."
კუჩხე2კუჩხე გედგითაში, კაი გოწკედი, სოთი ხეფეს კარ გედგირი."ფეხზე რომ დადგები, კარგად შეხედე ხელებზე ხომ არ დგახარ."
კუჩხე3კუჩხე სქანი ჲოღანიში ოღაგჲურა გონთხი."ფეხი შენი საბნის მიხედვით გაშალე."
კუჭიკუჭი იძღენ, თოლი ვარ."კუჭი ძღება, თვალი არა."